РУБРИКАТОР
СОФРОНОВ ИЛЛАРИОН НИКОЛАЕВИЧ
1913 с. II Модут нэһилиэгэр дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Колхозка киириэн иннинэ дьонун иитэн бытархайынан олорбут. 1938 с. «Маай» колхозка киирэн хоту промышленнай оройуоннарга айаҥҥа сылдьыбыт.
Илларион Николаевич Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа «Маай» колхозтан 1941 с. атырдьах ыйыгар бастакы хомуурга ыҥырыллан барбыта. Чита уобалаһыгар байыаннай үөрэххэ 8 ый үөрэнэн Арҕаа фроҥҥа сэриигэ киирбитэ. 1942 с. Калининскай уобаласка Ржев куорат тулатыгар элбэх хаан тохтуулаах улахан кыргыһыылар өрүкүйбут кэмнэрэ этэ. Илларион Николаевич Ийэ дойдуну көмүскүүр сэрии уодаһыннаах кыргыһыыларыгар кыттыбыта. Калининскай фронт 295 стрелковай полкаҕа ый тухары илин кирбиигэ рядовой байыаһынан хорсуннук кыргыспыта.
Өстөөхтөн биир дэриэбинэни босхолуур уоттаах кыргыһыыга командирын олоҕун быыһаабыта. Кэлин илиитин миинэҕэ тоҕу тэптэрэн өр кэмнэ госпиталга сыппыта. 1943 сыллаахха бааһырыытынан сибээстээн, дойдутугар эргиллибитэ. Сэрииттэн кэлэригэр Илларион Николаевич түөһүн «За отвагу» мэтээл киэргэтэрэ. Сэрии бүтэ илик этэ, колхозтарга үлэһит итии тиийбэтэ. Дойдутун булаат, хорсун саллаат, төһө даҕаны сэриигэ ылбыт бааһа оһон испэтин үрдүнэн, колхоз ыарахан үлэтигар кыттыспыта, бас-көс киһи буолан «Шмидт» колхозка председателинэн таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. Кэлин Шмидт сылтан Молотов аатынан колхозка пенсияҕа тахсыар диэри кадровай булчутунан үлэлиир.
Билигин ытык кырдьаҕас 86 саастаах, эдэрдэргэ сүбэһит-амаһыт буолар. Ветеран түөһүгэр Аҕа дойду сэриитин I степеннээх ордена, «За отвагу», «За победу над Германией», «Ветеран труда» о.д.а. мэтээллэр килбэйэллэр. «Үлэ - олох төрдө, үлэһит буоллаххытына киһи буолуоххут» диэн Илларион Николаевич үүнэн иһэр көлүөнэҕэ кэс тылын этэр.
«Искатель" кыраайы үөрэтэр куруһуок чилиэннэрэ, Бөтүҥ