ЖИРКОВ МАКАР НИКОЛАЕВИЧ-МАКАР ХАРА

     1928 с. бала5ан ыйын 8 кунугэр Нам улууьун Хама5атта нэьилиэгэр тереебутэ. Киномеханик идэлээх. Улуус хаьыатыгар еруу бэчээттэнэр. «Чолбон» сурунаалга, «Люди за кадром» кинигэ икки таьаарыытыгар хоьоонноро тахсыбыттара. Республика5а пенсионнай фондатын бириэмийэтин «Ходуьа5а» диэн хоьооннорун хомуурунньуга ылбыта. 7 кинигэлээх, онтон уьэ о5олорго аналлаахтар. Кэлин таьааттарбыт «Кэл, тукаам, кэпсэтиэх» диэн кинигэтэ о5олор айыл5аны чинчийэ кереллеругэр, айыл5аны кытта алтыьалларыгар уерэтэр хабааннаах. Бу кинигэтэ лирическэй хоьооннортон танылынна.

Истин, иьирэх тылларынан этиллибит, уурбут-туппут тылларынан тиьиллибит хоьоонноро сахалыы тыллаах дьону барытын сэргэхситиэх курдуктар. Макар Николаевич лирик-поэт быьыытынан эрэ буолбакка, о5о суруйааччытын быьыытынан саха литературатыгар бэйэтин суолун-ииьин онкуллаабыт суруйааччы буолар. Ол курдук кини «Куерэгэй», «Куну кытта аргыстас» хоьооннорун хомуурунньуктара, «Кэл, тукаам, кэпсэтиэх» диэн кинигэтэ Хара Макаар эргиччи талааннаа5ын кердереллер.

«Ходуьа5а» (1999), «Урумэччи» (2006), «Бэтиэхэлээх билэр дьонум» (2008), «Суьуе5ум уйарын тухары» (2009), «Куну кытта аргыстас» (2010), «Уол о5о уьуктаа5а, киьи киэнэ килбиэннээ5э» (2010), «Кэл, тукаам, кэпсэтиэх» (2012).

2012 сылтан СР Суруйааччыларын союьун чилиэнэ.

Кинигэлэр

1.            Ходуьа5а : [хоьооннор].  Нам, 1999.  43 с.

     Урумэччи : [кыра саастаах о5олорго хоьооннор]. - Дьокуускай : Бичик, 2006. - 16 с. : ил.

       Бэтиэхэлээх билэр дьонум : [кердеех кэпсээннэр].  Нам, 2008.  104 с.

      Суьуе5ум уйарын тухары : [хоьооннор / ред.Г. К. Эверстов ; В. П. Черноградскай уруьуйа].  Нам, 2009.  58 с.

      Кэл, тукаам, кэпсэтиэх : [кыра уонна орто саастаах о5олорго кэпсээннэр]. - Нам,       2012. - 48 с.

Оло5ун уонна айар улэтин туьунан литература

1. Анисимова, Светлана. Эргиччи талааннаах киьи / Светлана Анисимова // Энсиэли. - 2000. - Олунньу 26 к.

2. Дунаев, А. Кµнµ кытта аргыстас / А. Дунаев // Энсиэли. - 2010. - Кулун тутар 27 к.

3. Дунаев, А. "Эн чахчы учугэй киьигин..." / А. Дунаев // Энсиэли. - 2009. - Атырдьах ыйын 15 к.

4. Макар Николаевич Жирков : ["Отуу уота" литературнай тумсуу чилиэнэ] // Ленин суола. - 1992. - Тохсунньу 18 к.

5. Олесов, Касьян. Иэйиитин сылаас тыына илгийдэ : [Макар Жирков "Ходуьа5а" диэн хоьооннорун хомуурунньугун сурэхтэниитэ ыытылынна] / Касьян Олесов // Энсиэли. - 1999. - Сэтинньи 2 к.

6. Потапов, Ю. В. Куус-кеме буолуохтун : [М. Н. Жирковка анаммыт хоґоон] / Ю. В. Потапов-Саргын // Энсиэли. - 2009.  Бала5ан ыйын 9 к.  

7. Румянцев, Руслан. Итиинэн илгийэр хоґооннор / Руслан Румянцев // Энсиэли. - 1999. - Алтынньы 9 к.

8. Сивцев, Н. Маннайгы кинигэтин улуус 200 сылыгар анаата : [М. Н. Жирков «Ходуьа5а» диэн ааттаах хоьооннорун хомуурунньуга та5ыста] / Н. Сивцев // Энсиэли.  1999.  Ыам ыйын 22 к.

9. Ушницкий, В. Уелээннээхтэригэр ейдебунньук / В. Ушницкай-Сэки // Энсиэли. - 2008. - Сэтинньи 12 к.

10. Ушницкий, В. Эьээ Макаар сиэннэригэр бэлэ5э / В. Ушницкий // Энсиэли. - 2006. - Бала5ан ыйын 28 к.

назад