Саха Өрөспүүбүкэтин үөрэҕириитин туйгуна Байанаева Прасковья Дмитриевна 1962 сыллаахха Нам оройуонун Бартыһаан нэһилиэгэр олохтоох Мария Васильевна уонна Дмитрий Ионович Азаровтар дьиэ кэргэннэригэр алтыс оҕоҕнон күн сирин көрбүтэ. 1977 с. Партизан 8 кылаастаах оскуолатын, 1981с. Н.Г. Чернышевскай аатынан Булуутээҕи педучилищены, 1985с. СГУ педагогическай факультетын ситиһиилээхтик бүтэрбит. 1985 сылтан 1999 сылга диэри наар кырыы сирдэргэ: Амма Сулҕаччытыгар, Нам Таастааҕар уонна Салбанар -профком председателинэн, оскуола дириэктэринэн, учууталынан улэлээбитэ. Кэлин социальнай педагог (1998), педагог-психолог (2004) идэлэригэр үөрэммитэ. 1999 сылтан И.Е.Винокуров аатынан Намнааҕы педагогическай колледжка психологынан уонна преподавателинэн үлэлиир.
Поэзиянан, литературанан оҕо эрдэҕиттэн үлүһүйэр. Бу хайысханан бэйэтин кыаҕынан араас тэрээһиннэргэ кыттар. 2005 сылтан колледжка «Ыллык» литературнай түмсүүну салайсар. 2006 с. устудьуоннар хоһооннорун түмэн, «Истин иэйии сипсиэрэ» хомуурунньугу таһаарсыбыта. Эмиэ ити сыл И.Е. Винокуровка анаммыт улуус айар куонкуруһугар кыттан, «Угуйар сулус» диэн хоһоонунан II миэстэ5э тахсыбыта. 2008 с. «Уран тыл» республикатаа5ы куонкурска кыттан, II миэстэ5э тиксибитэ. 2010 с. олохтоох хаьыат общественнай корреспонденнарын ортолоругар ыытыллыбыт куонкурус тумугунэн «Ыччат оло5ун чулуу сырдатыы иьин» номинация кыайыылаа5ынан тахсыбыта. 2010, 2011, 2012 сылларга улуус фестивалыгар кыттан, хоьоону уус-уран аа5ыыга ус сыл субуруччу лауреат урдук аатын ылары ситиспитэ. Кэргэннээх, 3 о5олоох, 2 сиэннээх.
2012 сылтан СР суруйааччыларын союьун чилиэнэ.
Кинигэлэр
Санаам далын арыйан… . Нам : НМЦ НПК, 2008. 71 с.
Куьунну ньургуьун : [хоьооннор]. Нам, 2012. 36 с.