Автор: Ахсынньы 3 күнэ – Биллибэт саллаат күнэ. Хааннаах кыргыһыыга охтубут ааттара биллибэт бары саллааттары кэриэстээн ахтан-санаан ааһар күммүт.
Намнааҕы Н.М.Рыкунов аатынан киин модельнай библиотекаҕа бу бэлиэ күҥҥэ аналлаах «Биллибэт саллааттарга сүгүрүйэбит» библиотечнай уруокка Нам 1 нүөмэрдээх орто оскуола оҕолоро, убаастабыллаах ветераннарбыт кыттыыны ыллылар.
Сэрии толоонугар дьоруойдуу охсуспут, биһиги көлүөнэ көҥүл олоҕун турууласпыт үтүө-мааны дьоммутун ахтан-санаан аастыбыт, кинилэри кэриэстээтибит. Тыыннаахтар бу бэлиэ даатаны дьоһуннаахтык бэлиэтиирбит, тэрийэн ыытарбыт — ытык иэспит.
1967 сыл ыам ыйыгар Кремль истиэнэтин анныгар Биллибэт саллаат уҥуоҕа (Могила неизвестного солдата) диэн мемориал аһыллыбыта. Манна Москва иһин кыргыһыыга сырдык тыынын толук уурбут биллибэт саллаат уҥуоҕун аҕалан кистээбиттэрэ. Уҥуоҕу Ленинград шоссетын 41 км турар саллааттар бырааттыы көмүүлэриттэн көһөрбүттэрэ. 1967 сыллаахха бу мемориалга мэлдьи умайа турар уоту Марс хонуутуттан аҕалбыттара. Уоту КПСС Киин Кэмитиэтин генеральнай сэкирэтээрэ Леонид Брежнев умаппыта. Киниэхэ факелы номох буолбут лүөтчүк Алексей Маресьев аҕалан туттарбыта. Бу ытык күн туһунан оҕолор экраҥҥа презентацияны көрөн, истэн Аҕа дойду сэриитин историятын билистилэр.
Бу билигин дьон-норуот хорсун саллаат сырдык аатыгар сүгүрүйэр сирэ… Биллибэт саллаат күнэ Сэбиэскэй Сойуус уонна Арассыыйа буойуннарын героизмнарын, өлбөт-сүппэт албан ааттарын үйэтитэр ытык аналлааҕын оҕолор дириҥэтин биллилэр.
Бүгүҥҥү тэрээһиммитигэр кыттыыны ыллылар: Нам улууһун ветераннарын сэбиэтин председателэ – Софья Дмитриевна Кобякова, Никольскай нэһилиэгиттэн Лена Ивановна Шарапова, эһээтин туһунан истиҥ, интириэһинэй ахтыы оҥородо. Ленскэй нэһилиэктэн Марина Николаевна Брызгалова, ийэтин кытта бииргэ төрөөбүт убайын таайын Охлопков Василий Николаевич туһунан уонна Василий Николаевич Попов эһээтин бииргэ төрөөбүтүн Попов Дмитрий Иннокентьевич II туһунан кэпсээтилэр, хаартыскалары көрдөрдүлэр. Бөтүҥ нэһилиэгиттэн Кугданов Михаил Федорович аҕатын, ийэтин туһунан киэн тутта кэпсээтэ, оҕолорго ырыа ыллаан иһитиннэрдэ. Уонна Суздалов Николай Степанович аҕатын убайын-абаҕатын Суздалов Николай Спиридонович туһунан кэпсээнин оҕолор олус интириэһиргээн иһиттилэр. Оҕолор ветераннарга чэгиэн буолууну, эйэлээх халлааны баҕаран туран «Могила неизвестного солдата» хоһоон ааҕан иһитиннэрдилэр.
Билигин Аан дойду балаһыанньата эмиэ ыарахан, эһиги эйэлээх олох туһугар билиҥҥиттэн охсуһуох тустааххыт: үөрэххитинэн, бэрээдэккитинэн, атын омуктары кытта эйэлээх сыһыаҥҥытынан диэн тылларынан ветераннарбытыгар махтанан уонна уопсай хаартыскаҕа түһэн тэрээһиммитин түмүктээтибит.
Бүгүҥҥү эйэлээх халлаан анныгар олорон үөрэнэрбит — үлэлиирбит туһугар өлбүт — сүппүт буойуннары өйдүүбүт, махтанабыт, сүгүрүйэбит!
